Vochtverlies tijdens bewaring is een belangrijke parameter die mede de bewaarduur en kwaliteit van groeten en fruit bepaalt. In sommige gevallen is het daarom gewenst vochtverlies actief te voorkomen. Voor veel verse producten, en zeker voor hardfruit geldt: vocht dat eruit is kan er niet terug ingebracht worden. Wat rest is dus inderdaad het voorkomen van vochtverlies, maar hoe doe je dat?

Controlled Atmosphere koelcellen zijn gasdicht. Na het sluiten van de deur zal de relatieve vochtigheid (RV) toenemen. Bij appels, peren en kiwi’s loopt de relatieve vochtigheid doorgaans op tot 95-98%. Daarna kan het fruit moeilijk nog vocht verliezen: het kan het niet ‘kwijt’. Dit verandert als er een koelactie plaatsvindt, en wanneer een gedeelte van het water in de lucht vastvriest op de verdamper. Er ontstaat dan een dip in de RV, en dit ‘gat’ wordt dan weer opgevuld door vochtverlies van het fruit.

In eerste instantie is het dus zaak om een koelsysteem toe te passen dat zo min mogelijk water uit een koelcel verwijderd door vastvriezen. Een rol hierbij speelt het totale verdampingsoppervlak (lameloppervlak) en het temperatuurverschil dat toegepast wordt. Kortom, een koelsysteem met kleine verdampers en een hoge delta T mag dan vaak goedkoop zijn, maar uiteindelijk pakt dat meestal duur uit. Slechts één procent meer vochtverlies in een 200 ton cel kan al leiden tot € 1.000,= – € 2.000,= aan jaarlijkse inkomstenderving louter door gewichtsverlies. Verlies van kwaliteit is hierin niet meegenomen.

Vochtverlies kan voorkomen worden door tijdens de RV-dip te bevochtigen, maar dit gebeurt niet altijd effectief. Het sproeien van water is over het algemeen zinloos, doordat het water te traag oplost in de lucht van de koelcel. Nozzles zijn beter, maar doorgaans ook niet effectief genoeg. In geval van producten die net onder 0°C bewaard worden (zoals peren), kan dit soort bevochtiging leiden tot veel ijsvorming. Dat heeft inefficiënte koeling en schade aan het bewaarde product tot gevolg. De enige echt juiste oplossing is ultrasone bevochtiging. Deze bevochtigers produceren een wolk van zeer kleine waterdruppeltjes van 0,5-2,0 µm die onmiddellijk oplossen in de cel lucht. Het wordt om die reden ook wel ‘koude stoom’ genoemd. Deze bevochtigingsunits worden gewoonlijk aangeschakeld tijdens een koelactie, of op basis van gemeten RV-waarden.

Het bijzondere aan de bevochtigingsunits die Blue Atmosphere produceert en verkoopt is dat deze geen eigen sturing hebben, en dus niet standalone werken. Ze worden aangestuurd door de koelcelcontrollers van het Blue Atmosphere sturingssysteem. Dit heeft een aantal voordelen. Zo kan zeer precies bepaald worden hoeveel vocht er in een koelcel ingebracht wordt (net als gemeten kan worden hoeveel water een koelcel verliest: watermeters). Omdat de bevochtiging geïntegreerd is wordt de besturing en logging meegenomen in onze Scada userinterface. Zo houdt u exact overzicht over de waterbalans in een koelcel.