Als er sprake is van langdurig bewaren is een goede vochtbalans in een koelcel belangrijk. Teveel vochtverlies leidt tot gewichtsverlies, maar ook tot een product dat minder goed te bewaren is. De kwaliteit van het verse product gaat achteruit, en in geval van fruit gaat het meestal rimpelen. Vocht terugbrengen in fruit is niet mogelijk, dus is de enige optie vochtverlies tijdens bewaring voorkómen. Anderzijds zijn er ook producten (Elstar en Kanzi appels) die juist in zekere mate vocht moeten verliezen om ze te kunnen bewaren.
Om het vochtverlies goed te volgen is de zogenaamde watermeter ontwikkeld. Hiermee wordt het water opgevangen dat vrijkomt van de verdampers in een koelcel tijdens het ontdooien. Omdat een CA koelcel een gesloten systeem is, geeft de meting van dit verlies de hoeveel water die het fruit verliest per tijdseenheid aan. Dan moet alleen nog het exacte tonnage van de koelcel bekend zijn om het percentage gewichtsverlies te kunnen berekenen. Elke koelcel wordt doorgaans uitgerust met een eigen watermeter.
Hoe gaat de waterverliesmeting in zijn werk? In een hermetische CA koelcel zal vers product continu vocht verliezen. Dit leidt ertoe dat de relatieve vochtigheid (RV) gaat stijgen. Op een zeker moment kan het fruit geen vocht meer verliezen, omdat de RV rond de 95-98% is. Echter, tijdens elke koelactie vriest er water vast op de verdamper, en daardoor wordt de RV verlaagt en komt er weer ruimte vrij om vocht te verliezen.
Hoe kleiner de delta T over een verdamper (het verschil tussen de temperatuur van het koelmedium en de omringende lucht), hoe minder water er bevriest. Daarom zijn koelsystemen die werken met grote verdampers (met een groot lamellenoppervlak) en een kleine delta T gunstig om waterverlies tegen te gaan.
Tijdens een ontdooiactie (elektrisch, heet gas) loopt het ontdooiwater in de lekbak onder de verdamper. Op het laagste punt van deze lekbak is een drain aangebracht die het water via een sifon (om het systeem gasdicht te houden) naar buiten de koelcel brengt. Daarna wordt het water afgevoerd naar het riool.
Indien een watermeter van Blue Atmosphere geplaatst wordt, wordt deze afvoer onderbroken op de corridor om het waterverlies te bepalen. Het apparaat heeft een opslagvolume van 1 liter, en is uitgevoerd met een vlotter. Deze geeft exact aan wanneer het volume van een liter bereikt is. Op dat moment wordt er een pneumatische klep omgezet die ervoor zorgt dat het water alsnog zijn weg door de afvoer kan vervolgen. Nadat het water weggelopen is, keert de klep weer terug in zijn oorspronkelijke positie. Tegelijkertijd geeft de watermeter een puls aan onze koelcel controller (een Siemens Climatix). Deze controller communiceert de liter vochtverlies met onze Scada user interface. Hier worden de liters vochtverlies en het gewichtsverlies per koelcel bijgehouden.
De aansluiting van een watermeter bestaat dus uit een aan- en afvoer (PVC-leiding, 32 mm), die meestal aangelegd wordt door het koelbedrijf. Blue Atmosphere legt doorgaans de signaalkabels (een input, de vlotter geeft aan dat het reservoir vol is, en een output, klep omschakelen) en de persluchtslang voor de pneumatische klep (6-8 bar).
De waterverliesmeting geeft een goede indicatie van de afstelling van uw koelsysteem, en hoe lang versproduct te bewaren is. Voor de bewaring van een aantal producten zijn watermeters zeer sterk aan te raden (peren, sommige appelrassen).